Radikal na Pagbabago: Ang Ikalawang Rebolusyong Industriyal at ang mga Panlipunang Doktrina ng Ika-19 na Siglo

Isipin mo na isang umaga ka na lang nagising at napagtanto mong iba na ang iyong pamumuhay, paraan ng pagtatrabaho, at pakikitungo sa iba. Ganito ang nangyari noong Ikalawang Rebolusyong Industriyal sa milyun-milyong tao sa buong mundo. Napalitan ang tradisyunal na mano-manong paggawa ng pagsulpot ng mga makinarya, kasabay ng pag-usbong ng bagong pinagkukunan ng enerhiya gaya ng kuryente, na nagdulot ng mabilisang paglago ng mga lungsod. Katulad ng pag-usbong ng internet at social media sa kasalukuyan, malaki ang naging epekto nito sa araw-araw na buhay ng bawat isa.

Sa gitna ng mabilis na pagbabagong ito, umusbong ang iba't ibang pananaw hinggil sa lipunan at ekonomiya. Mga palaisip tulad nina Adam Smith at Karl Marx ang nagbigay ng mga bagong ideya tungkol sa tamang pag-andar ng mundo. Ang kanilang mga pananaw, na kilala ngayon bilang liberalismo at Marxismo, ay patuloy na naka-impluwensya hanggang sa kasalukuyan. Sa pag-aaral ng mga konseptong ito, hindi lang natin nauunawaan ang nakaraan, nakakatulong din ito sa atin na maintindihan ang kasalukuyang sitwasyon at magbigay inspirasyon sa hinaharap.

Tahukah Anda?

Alam mo ba na ang tanyag na Eiffel Tower, isa sa pinaka-kilalang simbolo ng Pransya, ay itinayo noong panahon ng Ikalawang Rebolusyong Industriyal? Disenyo ito ni Gustave Eiffel at ipinakilala noong 1889 para sa Exposition Universelle sa Paris—isang world fair na nagdiwang ng mga teknolohikal na inobasyon noon.  Ang tore ay patunay kung paano nagbigay inspirasyon ang mga inobasyon sa larangan ng inhenyeriya hanggang ngayon!

Memanaskan Mesin

Ang Ikalawang Rebolusyong Industriyal, na naganap mula huling bahagi ng ika-19 hanggang unang bahagi ng ika-20 siglo, ay panahon ng malalaking pagbabago sa teknolohiya at lipunan. Sa panahong ito, mga imbensyon tulad ng kuryente, internal combustion engine, at bagong materyales gaya ng steel ang nagpabago hindi lang sa industriya kundi pati sa araw-araw na buhay. Dahil dito, lumago ang mga pabrika at lungsod, na radikal na nag-iba sa ating paraan ng pagtatrabaho at pamumuhay.

Kasabay nito, iba't ibang teorya ang umusbong upang ipaliwanag ang mga pagbabagong ito. Ang liberalismo, na pinasimulan ni Adam Smith, ay nagtutulak ng malayang pamilihan at minimal na interbensyon ng estado. Samantalang ang Marxismo, na batay sa mga sinulat nina Karl Marx at Friedrich Engels, ay binatikos ang kapitalismo at nanawagan ng rebolusyon upang magkaroon ng isang lipunang mas makatarungan. Ang mga ideyang ito ay humubog sa pulitika at lipunan noong ika-19 na siglo at patuloy na pinag-uusapan hanggang ngayon.

Tujuan Pembelajaran

• Maunawaan ang mga pangunahing teknolohikal at pulitikal na pagbabago sa panahon ng Ikalawang Rebolusyong Industriyal.
• Masiyasat ang mga ideya ng liberalismo at Marxismo sa kabila ng mga panlipunang pagbabagong naganap noong ika-19 na siglo.
• Linangin ang kakayahang kilalanin at pagnilayan ang mga emosyon na kaakibat ng pag-aaral ng mga makasaysayang pangyayari.
• Gamitin ang RULER na pamamaraan para sa mas epektibong pamamahala ng emosyon sa akademiko at personal na buhay.
• Iugnay ang mga aral ng nakaraan sa mga kontemporaryong hamon upang mas mapalalim ang pag-unawa sa kasaysayan.

Mga Teknolohikal na Pag-unlad

Ang Ikalawang Rebolusyong Industriyal ay naghatid ng mga teknolohikal na pagbabago na labis na nagbago sa ating mundo. Halimbawa, ang kuryente ay naging dahilan upang umandar nang mas episyente ang mga pabrika. Isipin mo na lang ang buhay dati na ang ilaw sa bahay ay kandila o gas lamp; pagdating ng kuryente, nagkaroon ng mas maliwanag at mahabang oras ng trabaho at libangan. Dahil sa kuryente, naimbento rin ang mga aparatong elektrikal tulad ng telepono at radyo, na rebolusyonaryo sa paraan ng ating pakikipag-ugnayan.

Isa pang mahalagang inobasyon ay ang internal combustion engine, na siyang nagtulak sa paglitaw ng mga unang sasakyan. Noon, limitado pa ang transportasyon sa mga kabayo, karwahe, at steam train lamang. Sa pagdating ng mga kotse, mabilis ang paggalaw ng tao at umusbong pa ang mga malalaking lungsod. Maaaring maalala mo ang saya noong una mong makita ang isang kotse o ang pangakong paglalakbay sa mas malalayong lugar sa mas maikling panahon.

Bukod pa d'yan, ang paggamit ng mga bagong materyales tulad ng steel ay nagbigay daan sa pagtatayo ng mas matibay at modernong estruktura—mula sa matatayog na gusali, matitibay na tulay, hanggang sa malalaking barko. Ang mga pagbabagong ito ay hindi lang nagpabuti sa imprastraktura; nagbigay rin ito ng mga bagong oportunidad sa trabaho at nagbago sa anyo ng urban na pamumuhay.

Untuk Merefleksi

Balikan mo sandali at isipin kung papaano naapektuhan ng teknolohiya ang araw-araw mong buhay. Ano ang mararamdaman mo kung bigla ka mawalan ng access sa internet, kuryente, o modernong transportasyon? Anong mga emosyon ang lalabas at paano mo haharapin ang ganitong sitwasyon? 樂

Mga Pagbabagong Pampulitika at Pang-ekonomiya

Hindi lang teknolohiya ang nagbago noong Ikalawang Rebolusyong Industriyal; malalim na rin ang naging epekto nito sa pulitika at ekonomiya. Ang pag-usbong ng mga pabrika ay nagbunsod ng paglitaw ng malalaking korporasyon na naging sentro ng industriyalisadong ekonomiya. Dito naging karaniwan na ang mass production, na para bang bawat manggagawa ay bahagi na lamang ng malaking makina ng produksyon.

Kasabay nito, nagbago ang kalakaran sa paggawa. Tumaas ang bilang ng mga babaeng manggagawa at pati na rin ng mga batang pabrika, at marami ang lumipat mula probinsya papuntang mga lungsod para maghanap ng mas magandang oportunidad. Pero kalakip nito ang mahihirap na kondisyon sa trabaho—mahabang oras, mababang sahod, at hindi ligtas na kapaligiran. Ito ang nagtulak sa pagbuo ng mga unyon at kilusang manggagawa na nagsikap para sa mas makatarungan at ligtas na lugar ng trabaho.

Bukod dito, nagkaroon din ng pagbabago sa patakarang pang-ekonomiya. Umusbong ang ekonomikong liberalismo na pinaniniwalaang ang malayang pamilihan, kapag pinayagan, ang magdadala ng kalunasan. Ngunit kasabay nito, unti-unting lumalim ang agwat ng mayaman at mahirap, na nagbigay-daan sa mga kritisismo at pag-usbong ng mga ideya kagaya ng Marxismo na humihiling ng rebolusyon para sa pagbabago ng sistema.

Untuk Merefleksi

Ano ang nararamdaman mo kung ikaw ay nagtatrabaho sa isang pabrika na puno ng hindi makatarungang kondisyon? Ano ang pag-uugali mo kapag nalaman mong hindi nire-respeto ang iyong mga karapatan? Paano mo haharapin ang ganitong hamon at makikiisa sa iba para sa pagbabago? 

Liberal na Kaisipan

Ang ekonomikong liberalismo ay isa sa pangunahing kaisipan noong Ikalawang Rebolusyong Industriyal. Hango sa mga ideya ni Adam Smith, isinusulong ng liberalismo ang malayang pamilihan at kaunting pakikialam ng estado sa negosyo. Naniniwala ito na kapag pinayagan ang pamilihan na magtakda ng takbo ng ekonomiya, natural na lalago ang kompetisyon at magdudulot ito ng kaginhawaan para sa lahat. Isipin mo ang isang lipunan kung saan ang tagumpay ay nakasalalay sa sariling pagsusumikap at galing sa pakikipagkumpitensya.

Ayon sa mga tagapagtanggol ng liberalismo, mahalaga ang limitadong interbensyon ng gobyerno para hindi maapektuhan ang natural na daloy ng pamilihan. Bagama't nagbigay-daan ito sa paglago ng mga malalaking korporasyon at industriyal na kapitalismo, di maikakaila na nagdulot din ito ng malalim na hindi pagkakapantay-pantay sa lipunan.

Sa kabila ng mga kritisismong ito, nananatiling pundasyon sa modernong ekonomiya ang mga prinsipyo ng liberalismo gaya ng kalayaan sa pamilihan at proteksyon sa pribadong pag-aari.

Untuk Merefleksi

Sa palagay mo, laging maganda ba ang malayang pamilihan para sa lahat? Ano ang nararamdaman mo kapag naiisip mo ang mga hindi pagkakapantay-pantay na dala ng kapitalismo? Paano mo pagsasamahin ang ekonomikong kalayaan at panlipunang katarungan? ⚖️

Marxismo

Kasabay ng liberalismo, sumibol naman ang Marxismo bilang pagtutol sa mga di-pantay na kalagayan dulot ng kapitalismo. Batay sa mga sinulat nina Karl Marx at Friedrich Engels, binatikos ng Marxismo ang pagsasamantala sa mga manggagawa at ang paglikha ng isang lipunang hindi patas. Ayon sa kanila, dapat magsimula ang isang proletaryong rebolusyon kung saan ang mga manggagawa mismo ang magkakaroon ng kapangyarihan sa pagmamaneho ng produksyon, at magkaroon ng lipunang walang agwat sa uri.

Inilatag din ng Marxismo ang pananaw na ang tunggalian ng mga uri—ang burgesya at ang proletarya—ang nagpapagalaw sa kasaysayan. Habang ang burgesya, na nagmamay-ari ng mga kagamitan sa produksyon, ay nakikinabang, ang mga manggagawa naman ay napipilitang magtrabaho sa ilalim ng matinding pagsasamantala at kahirapan.

Ang mga ideyang ito ang nagbigay inspirasyon sa mga kilusang manggagawa at rebolusyon sa iba't ibang panig ng mundo. Kahit iba-iba ang paraan ng pagpapatupad ng Marxismo sa bawat bansa, nananatili pa rin itong mahalagang pundasyon sa mga usaping panlipunan at pang-ekonomiya hanggang ngayon.

Untuk Merefleksi

Ano ang iyong nararamdaman kung pakiramdam mo’y inaabuso ka bilang manggagawa sa sistemang kapitalista? Ano ang pumupukaw sa'yo na maghangad ng pagbabago at rebolusyon para sa isang lipunang mas patas? Handa ka bang isulong ang mga pagbabagong ito? ✊

Dampak pada Masyarakat Saat Ini

Ang mga teknolohikal na pagbabago noong Ikalawang Rebolusyong Industriyal ay may malalim na epekto sa lipunan natin ngayon. Ang kuryente at internal combustion engine ay ilan lang sa mga inobasyon na naging pundasyon ng modernong pamumuhay—gamit ang kuryente, nasasaklaw na natin ang mga bagay tulad ng computers at smartphones, habang ang internal combustion engine ang nagpapatakbo pa rin ng ating transportasyon. Kung hindi dahil sa mga imbensyong ito, malayo na ang narating nating modernong lipunan.

Hindi rin mawawala ang epekto ng mga pagbabagong pampulitika at pang-ekonomiya. Pinayagan ng mga ideya ng liberalismo ang pag-usbong ng kapitalistang ekonomiya, samantalang ang mga kritikang Marxista ay patuloy na nagbibigay inspirasyon sa mga kilusang panlipunan na lumalaban para sa katarungan at pagkakapantay-pantay. Mahalaga ang pag-unawa sa mga pagbabagong ito upang maipakita ang kahalagahan ng balanse sa pagitan ng ekonomikong kalayaan at panlipunang katarungan para sa isang inklusibong lipunan.

Meringkas

• Mga Teknolohikal na Pag-unlad: Nagdala ang Ikalawang Rebolusyong Industriyal ng mga inobasyon tulad ng kuryente, internal combustion engine, at steel na malaki ang naitulong sa pagbabago ng pang-araw-araw na buhay at trabaho.
• Mga Pagbabagong Pampulitika at Pang-ekonomiya: Mula sa pag-usbong ng malalaking korporasyon hanggang sa mass production at paglipat ng mga tao sa lungsod, nabuo ang mga unyon at kilusang manggagawa na lumaban para sa karapatan ng bawat isa.
• Liberal na Kaisipan: Inspirado ni Adam Smith, itinataguyod ng liberalismo ang malayang pamilihan at minimal na interbensyon ng estado, bagamat nagbunsod ito ng ilang panlipunang hindi pagkakapantay-pantay.
• Marxismo: Sa pagbibigay-diin sa tunggalian ng mga uri, binatikos nina Karl Marx at Friedrich Engels ang sistemang kapitalista at hinulaan ang rebolusyon ng mga manggagawa para sa lipunang walang uri, na patuloy na nakakaimpluwensya sa pulitika sa buong mundo.
• Kasalukuyang Epekto: Mula sa pang-araw-araw na gamit ng kuryente hanggang sa mga isyung panlipunan at pang-ekonomiya, patuloy pa rin ang impluwensya ng mga pagbabagong ito sa ating modernong lipunan.

Kesimpulan Utama

• Radikal na binago ng mga teknolohikal na inobasyon noong Ikalawang Rebolusyong Industriyal ang ating lipunan, na nagpapakita kung gaano kapangyarihan ang inobasyon.
• Ang mga pagbabagong pampulitika at pang-ekonomiya ay nagbukas ng mga bagong oportunidad at hamon sa mundo ng trabaho at urbanisasyon.
• Iba-ibang pananaw mula sa liberalismo at Marxismo ang naglatag ng pundasyon kung paano dapat umandar ang ekonomiya at lipunan, na may malaking impluwensya hanggang ngayon.
• Ang pag-unawa sa kasaysayan at ang mga emosyon na kaakibat nito ay mahalaga upang magkaroon tayo ng mas malalim na pag-unawa sa nakaraan at kasalukuyan.
• Ang pagsusulong ng balanseng ekonomikong kalayaan at panlipunang katarungan ay isang hamon na patuloy nating hinaharap, at ang mga aral mula sa rebolusyong ito ay makakatulong sa atin.- Paano naapektuhan ng mga teknolohikal na pagbabago noong Ikalawang Rebolusyong Industriyal ang iyong pang-araw-araw na buhay ngayon?
• Sa pagitan ng liberalismo at Marxismo, sa iyong palagay, alin ang mas nakapagtataguyod ng katarungan sa harap ng mga kontemporaryong problema sa lipunan? Bakit?
• Paano mo magagamit ang RULER na pamamaraan sa pamamahala ng iyong emosyon habang pinag-aaralan ang mga makasaysayang pangyayari?

Melampaui Batas

• Mag-research tungkol sa isang imbensyon mula sa Ikalawang Rebolusyong Industriyal at sumulat ng maikling talata kung paano nito binago ang buhay ng mga tao noon.
• Gumawa ng diagram na nagpapakita ng mga pangunahing pagkakaiba sa pagitan ng liberalismo at Marxismo, at itampok ang kanilang mga pangunahing punto.
• Sumulat ng isang kathang-isip na diary entry mula sa perspektibo ng isang taong nabuhay noong Ikalawang Rebolusyong Industriyal, na naglalahad ng kanyang mga emosyon at araw-araw na hamon.