Ders Planı | Aktif Metodoloji | Koligatif Özellikler: Koligatif Özellikler Problemleri

Varsayımlar: Bu Aktif Ders Planı şu varsayımları içerir: 100 dakikalık bir ders, öğrencilerin hem Kitabı hem de Projenin başlangıç gelişimini önceden çalışmış olmaları ve derste yalnızca bir etkinliğin (üç öneri arasından) seçilip uygulanacağı, çünkü her etkinlik mevcut zamanı önemli ölçüde doldurmak için tasarlanmıştır.

Hedef

Süre: (5 - 10 dakika)

Bu aşama, öğrencilerin pratik bilgilerini oluşturacak temelin kurulması açısından oldukça önemlidir. Hedeflerin net bir şekilde belirlenmesi, öğrencilerin kendilerinden beklentileri ve dersin sonunda neyi başaracaklarını tam olarak anlamalarını sağlar. Bu da sınıf içi aktivitelerin etkili bir şekilde yürütülmesine, zamanın kolligatif özellik kavramlarının uygulanması ve pratiklerine verimli bir şekilde harcanmasını sağlar.

Hedef Utama:

1. Öğrencilerin donma noktası düşmesi, kaynama noktası yükselmesi ve buhar basıncı ile ilgili kolligatif özellik problemlerini çözme becerilerini geliştirmek.

2. Önceden öğrendikleri teorik kavramları pratik durumlardaki uygulamalarında kullanabilme yeteneklerini artırmak, böylece kolligatif özelliklerin çözelti davranışı üzerindeki etkisinin farkına varmalarını sağlamak.

Hedef Tambahan:

1. Öğrenciler arasında problem çözme sürecinde iş birliğini teşvik etmek, grup öğrenmesini ve fikir alışverişini desteklemek.

Giriş

Süre: (15 - 20 dakika)

Giriş bölümü, öğrencilerin derse aktif katılımlarını sağlamak ve kolligatif özelliklerin günlük yaşam ve pratik uygulamalardaki önemini vurgulamak amacıyla tasarlanmıştır. Öğrencilerin günlük hayatta veya gelecekteki kariyerlerinde karşılaşabilecekleri problem durumları sunularak dersin daha ilgi çekici ve motive edici olması sağlanır. Ayrıca, kolligatif özelliklerin tarihçesi ve gerçek durumlardaki etkileri üzerine kısa bir tartışma yaparak, öğrencilerin konunun uygulanabilirliğini ve çekiciliğini görmeleri sağlanır; bu durum, sonraki aktiviteler için ilgi ve dikkatlerini artırır.

Problem Durumu

1. Bir şefin etin lezzetini artırmak için salamura kullanarak yemek hazırladığını düşünün. Salamuranın sıvı halde kalması gerekiyor ki et aromalarını emebilsin. Bu nedenle şefin, tuzun suyun donma noktasını nasıl etkilediğini bilmesi lazım. Şef, salamuranın nihai donma noktasını nasıl hesaplayabilir?

2. Bir laboratuvarın su örneğini saflaştırması gerektiğini hayal edin. Katkı maddelerini gidermek için distilasyon yöntemini kullanmaya karar verdiler, ama saf suyun 100°C'de kaynadığını biliyorlar. Kirlenmiş suyun kaynama noktasını belirlemede kolligatif özellik bilgisi nasıl yardımcı olabilir?

Bağlamsallaştırma

Kolligatif özellikler, gıda muhafazasından ilaç üretimine kadar birçok pratik alanda önemli bir rol oynar. Örneğin, tuzun suyun donma noktasını nasıl düşürdüğünü anlamak, bozulabilir gıdaların tuzlanarak korunma sürecini daha iyi kavramamıza yardımcı olur. Ayrıca, bu özelliklerin incelenmesi kış aylarında yolların neden tuzlandığı veya deniz canlılarının bu kadar tuzlu sularda nasıl hayatta kaldıkları gibi merak uyandıran durumları da keşfetmemizi sağlar.

Gelişim

Süre: (70 - 80 dakika)

Bu aşama, öğrencilerin daha önce öğrendikleri kolligatif özellik kavramlarını pratik ve etkileşimli bir şekilde uygulamalarına olanak tanımak amacıyla düzenlenmiştir. Eğlenceli ve bağlama dayalı etkinlikler sayesinde öğrenciler, bu kavramların gerçek ve teorik uygulamalarını keşfederek hesaplama, deney yapma ve eleştirel düşünme becerilerini geliştireceklerdir. Önerilen aktiviteler, teorik bilgilerin problem çözme ve pratik durumlarda pekiştirilerek anlamlı ve kalıcı öğrenmeyi teşvik etmesini hedeflemektedir.

Etkinlik Önerileri

Sadece önerilen etkinliklerden birinin gerçekleştirilmesi tavsiye edilir

Etkinlik 1 - Donma Şöleni: Şefin Mücadelesi

> Süre: (60 - 70 dakika)

- Hedef: Donma noktası düşmesi kavramını pratik ve yaratıcı bir şekilde uygulayarak hesaplama ve deney yapma becerilerini geliştirmek.

- Açıklama: Öğrenciler, en fazla 5 kişilik gruplara ayrılacak ve bir mutfak yarışmasında şef rolünü üstleneceklerdir. Her gruba, malzeme listesinin yanı sıra ortak donma noktalarını içeren bir bilgi verilecek ve kolligatif özelliklerin, örneğin donma noktası düşmesinin kullanılacağı bir tatlı hazırlama görevi verilecektir. Belirli bir sıcaklıkta karışımın sıvı halde kalabilmesi için, tuz gibi çözünen maddenin miktarını suyun donma noktası üzerindeki etkisini göz önünde bulundurarak hesaplamaları gerekecektir.

- Talimatlar:

• Sınıfı en fazla 5 öğrenciden oluşan gruplara ayırın.

• Her gruba malzeme listesi ve ilgili donma noktalarını verin.

• Her gruptan, donma noktası düşmesi gibi kolligatif özellikleri kullanarak bir tatlı hazırlamalarını isteyin.

• Öğrencileri, karışımın istenen sıcaklığına ulaşması için gereken çözünen madde miktarını tam olarak hesaplamada yönlendirin.

• Her grup, tatlıyı hazırlayıp hesaplama sürecini ve nihai sonuçlarını sınıfa sunacaktır.

Etkinlik 2 - Bilim İnsanlarının Gizli Laboratuvarı

> Süre: (60 - 70 dakika)

- Hedef: Kaynama noktası yükselmesi kavramını su arıtma bağlamında anlayıp uygulamak, yaratıcılık ve problem çözme yeteneğini geliştirmek.

- Açıklama: Bu eğlenceli etkinlikte, öğrenciler en fazla 5 kişilik gruplara ayrılarak suyun arıtılması için yeni bir yöntem geliştirmeye çalışan gizli bir laboratuvarda bilim insanı rolünü üstleneceklerdir. Çözünen maddenin eklenmesiyle kaynama noktasındaki yükselmeyi dikkate alarak, arıtma için gereken kaynama noktasını belirlemek üzere kolligatif özellik bilgilerini kullanacaklardır.

- Talimatlar:

• Öğrencileri en fazla 5 kişilik gruplara ayırın.

• Problem durumunu sunun: Bir su örneğini arıtmanız gerekiyor, ama geleneksel yöntemleri kullanamıyorsunuz.

• Her gruba su örneği ve mevcut çözünen madde hakkında bilgi verin.

• Öğrencilerin, suyun kaynama noktasını arıtmayı sağlayacak bir sıcaklığa yükseltmek için gereken çözünen madde miktarını hesaplamalarına rehberlik edin.

• Her grup, yöntemlerinin etkinliğini göstermek üzere küçük (simüle edilmiş) bir deney düzenlemelidir.

Etkinlik 3 - Yol Mücadelesi: Mühendislik Çözümleri

> Süre: (60 - 70 dakika)

- Hedef: Kolligatif özellik bilgilerini kullanarak gerçek bir sorun için pratik ve sürdürülebilir bir çözüm geliştirmek; eleştirel düşünme ve iş birliğini teşvik etmek.

- Açıklama: Öğrenciler, gruplar halinde, kış aylarında yollarda oluşan buzu kontrol altına almak için etkili ve sürdürülebilir bir çözüm üretmekle görevli mühendis rolünü üstleneceklerdir. Çevresel ve güvenlik faktörlerini göz önünde bulundurarak, buzu eritmeye yardımcı olacak bir karışım tasarlamak için kolligatif özellik bilgilerini kullanmalıdırlar.

- Talimatlar:

• Sınıfı en fazla 5 katılımcıdan oluşan gruplara ayırın.

• Buzla kaplı bir yol durumu ve çevresel zararları en aza indirecek bir çözüme duyulan ihtiyacı açıklayın.

• Kullanılabilecek farklı çözünen maddeler ve bu maddelerin kolligatif özellikleri hakkında bilgi verin.

• Öğrencileri, istenen etki için en iyi çözünen madde kombinasyonunu hesaplamada yönlendirin.

• Her grup, çözümlerini kolligatif özellik prensiplerine dayanarak gerekçelendirip sunmalıdır.

Geri Bildirim

Süre: (15 - 20 dakika)

Bu aşamanın amacı, öğrencilerin etkinlikler sırasında edindikleri pratik ve teorik bilgileri üzerine düşünmelerini sağlamaktır. Grup tartışması, bilgilerin pekiştirilmesine olanak tanıyarak öğrencilerin öğrendiklerini ifade etmelerine ve farklı bakış açılarını, çözümleri duymalarına yardımcı olur. Ayrıca, önerilen anahtar sorular, öğrencilerin konuyu anlama düzeylerini ve kavramları farklı bağlamlarda uygulayabilme yeteneklerini değerlendirmeye yönelik olup, kolligatif özelliklere ilişkin daha derin ve eleştirel bir anlayış geliştirilmesini teşvik eder.

Grup Tartışması

Aktivitelerin sonunda, tüm öğrencileri bir grup tartışması için toplayın. Kısa bir giriş yaparak, amacın etkinlikler sırasında keşfedilenler ve karşılaşılan zorlukları paylaşmak olduğunu açıklayın. Ardından her gruptan, yapılan ve tartışılan konulara dair bir özet sunmalarını isteyerek, bulunan çözümler ve aşılan zorluklar üzerinde durmalarını sağlayın. Öğrencilerin pratiklerini, kolligatif özelliklerin teorik kavramlarıyla ilişkilendirmeleri teşvik edilmelidir.

Anahtar Sorular

1. Kolligatif özellik kavramlarını pratik etkinliklerde uygularken karşılaşılan ana zorluklar nelerdi?

2. Farklı grupların önerdiği çözümler nasıl farklılaştı ve neden?

3. Kolligatif özellikler hakkında edinilen bilgi, sınıf dışındaki gerçek durumlarda hangi yollarla uygulanabilir?

Sonuç

Süre: (5 - 10 dakika)

Ders planının bu son aşaması, öğrencilerin kolligatif özellik kavramlarını net ve bütünleşik bir şekilde anlamalarını sağlayacak şekilde öğrenmenin pekiştirilmesine hizmet eder. Ayrıca, teoriyi pratiğe ve günlük yaşama bağlayarak, edinilen bilginin önemini ve uygulanabilirliğini görmelerine yardımcı olur; böylece öğrenciler Kimya'yı keşfetmeye ve daha fazlasını öğrenmeye motive edilir.

Özet

Sonuç bölümünde, öğretmen, donma noktası düşmesi, kaynama noktası yükselmesi ve buhar basıncı gibi kolligatif özelliklerle ilgili ele alınan ana kavramları özetlemeli ve tekrarlamalıdır. Öğrenciler tarafından gerçekleştirilen formüller ve hesaplamalar vurgulanarak, bu kavramların pratik uygulamalarının pekiştirilmesi sağlanmalıdır.

Teori ile Bağlantı

Sınıfta yapılan, örneğin şefin mücadelesi, gizli laboratuvar ve yol mücadelesi gibi pratik aktivitelerin daha önce öğrenilen teoriyle nasıl doğrudan bağlantılı olduğunu vurgulamak çok önemlidir. Öğrencilerin gerçekleştirdiği hesaplamalar ve deneyler, kolligatif özelliklerde gözlemlenen olguları nasıl yansıttığını açıklayarak, öğrencilerin konuyu anlamalarını ve bu özelliklerin günlük yaşam ile uygulamalı bilimler açısından önemini pekiştirir.

Kapanış

Son olarak, öğretmen; gıda hazırlamadan endüstriyel uygulamalara ve çevre korumaya kadar kolligatif özelliklerin günlük hayattaki önemini tartışmalıdır. Bu bölüm, öğrencilerin öğrendiklerinin önemini fark etmelerini ve bu bilgiyi gerçek durumlara nasıl uygulayabileceklerini görmelerini sağlayarak Kimya çalışmalarına daha fazla değer verilmesine katkıda bulunur.